Gastles
Met enige regelmaat kom ik op scholen voor het geven van een yogales. Soms gaat het om een eenmalige les, maar er zijn ook steeds meer scholen die keuzevakken aanbieden in series, zodat leerlingen kennis kunnen maken met verschillende sporten. En yoga valt in veel gevallen onder sport, ook hier.
Als gastdocent vlieg ik dan in, vaak zijn het meerdere lessen aan een vaste groep leerlingen. Onlangs kwam ik op deze manier tussen 20 eindexamenleerlingen terecht. Ik word er blij van! De school had keurig yogamatjes geregeld en de leerlingen kozen een plekje voor de les. Allemaal hutjemutje-lekker-dicht-bij-elkaar, want zo gaat dat en ik laat dat (het regelt zich vanzelf). Maar het valt direct op dat er helemaal vooraan iemand zit die er, hoe zal ik het zeggen, niet tussen past.
Aandacht
De les gaat beginnen en het valt me op dat er veel blikken gaan naar die ene leerling. Er wordt goed meegedaan met de oefeningen, maar, je kent het wel, het zijn af en toe ook giebelende meiden. Er zijn momenten dat mij het gevoel bekruipt dat er geginnegapt wordt over de leerling die vooraan zit. Die beweegt ook wel moeilijk, valt mij op. Of dat nou de reden is?
Deze leerling is ook wel een opvallende verschijning, dat valt mij ook op. Er zijn allemaal meisjes in de les, maar ik twijfel of dit een jongen of een meisje is. De naam op de lijst brengt geen duidelijkheid. Na de les maken wij samen nog een kort babbeltje. Door een val met een fiets zijn er wat blessures, dus vandaar het moeizame bewegen nu en dan. "Maar wat was het fijn om even te liggen aan het eind, het was een fijne les mevrouw."
De tweede les valt mij opnieuw op dat deze leerling buiten de rest lijkt te staan en dat er naar gekeken wordt. Van die blikken die uitgewisseld worden door de anderen, onderling. Hmmm, wat speelt hier?
Navraag
Na deze les leg ik het voor aan de leidinggevende gymdocent. Ik vertel wat ik heb gezien en vraag of er iets is wat ik zou moeten weten of zou kunnen doen. Het blijkt een leerling te zijn die onderweg van een 'zij' naar een 'hij'. De transitie is gaande. Er is al een lange en moeilijke weg afgelegd, maar nu gaat het veel beter met deze leerling. Hij wil als jongen aangesproken worden, dat had ik eigenlijk eerder moeten horen, maar hij is oké met alles, het hoort erbij en dat accepteert hij.
Wouw.
Wat een moed!
Raden
Ik kan er alleen maar naar raden hoe zo een weg moet zijn. Wat een bewondering heb ik voor deze jonge leerling. Ik begrijp dat er door andere jonge mensen, zoals in de groep, wat vreemd op gereageerd wordt. Wie heeft geleerd hoe je hiermee om moet gaan? Blij dat ik nu weet wat hier gaande is, zodat ik als het nodig is kan reageren op een passende manier.
Partneroefeningen
Wat ben ik blij dat ik voor zulke gelegenheden, waarbij je de leerlingen niet kent (dat lukt ook niet in vier lessen), nooit duo-houdingen voorbereid. Oefeningen die je samen met een partner doet. Dat had hele vervelende situaties kunnen opleveren. Het voelbare ongemak dat ontstaat als er één leerling overblijft bijvoorbeeld. Of twee leerlingen die elkaar echt niet aan willen raken. Een leerling die aangeraakt wordt op een plek die herinnert aan een traumatische ervaring. Noem maar op, er zijn zoveel redenen te bedenken niet te snel duo-houdingen te doen met jongelui. Leer eerst de leerlingen beter kennen, wat mij betreft is dan de tijd pas rijp om dit soort houdingen te doen.
Je kunt niet voorzien wat er in een groep speelt, als je de deelnemers niet goed kent. Je weet niet of er iemand wordt gepest, om welke reden dan ook. Je weet niet of er zaken spelen die spanning geven als je oefeningen en houdingen doet waarbij lichamelijk contact een rol speelt. Door het neutraal te houden blijft het veilig en ontspannen voor alle leerlingen.
