Hoe is een yogales opgebouwd?

Bewustwording

Meestal start je met het volgen van yogalessen omdat je ontspanning zoekt. Of je wilt wat leniger worden. Toch is de eigenlijke reden van alle yogalessen het vergroten van het bewustzijn. Het maakt overigens niet uit wat je drijfveer is, want als je vaker en langer yoga beoefent, is dat effect er sowieso.

Je kunt wel in de gaten hebben dat je gespannen bent, maar omdat je een denkend wezen bent, ben je vaak niet in staat om te voelen waar die spanning precies zit. Het voelen wordt maar al te vaak verward met wat je denkt te voelen. Je bent dan het contact met je lichaam kwijt. Om dit contact te herstellen is bewustwording nodig.

Traditioneel herstelt het bewustzijn zich langs een bepaalde weg, waarbij het langzaam opgebouwd wordt.

1. bewustwording van de huid (aanraking)
2. bewustwording van de spieren (spanning en ontspanning
3. bewustwording van de ademhaling
4. bewustwording van de dieper gelegen organen

Door een yogales op een logische manier op te bouwen wordt het voelen, het contact met het lichaam hersteld. De lessen bevatten een aantal stappen.

1. Activeren

Eerst wordt het lichaam geactiveerd, meestal door het uitvoeren van een aantal Zonnegroeten. Enerzijds om los te komen van de waan van de dag en anderzijds om het lichaam voor te bereiden. Hierna volgt rust, zodat het hart en de adem weer tot hun normale ritme terugkeren.

2. Observeren in stilte

Tijdens deze herstelfase begint de bewustwording, door met de aandacht bij jezelf te blijven. Wat voel je? Wat merk je op? In een liggende, zittende of staande houding observeer je eerst alle aanrakingen met de huid, dit gebeurt zonder bewegingen. De aanraking van de voeten met de ondergrond, de aanraking van de kleding op de huid, ledematen die elkaar raken. Het is hierbij niet de bedoeling elkaar of jezelf te betasten, maar juist zonder bewegingen de huid te voelen.

3. Observeren met beweging

Nu kunnen inspanningen volgen, grote of kleine. Slechts het aanspannen van bepaalde spiergroepen en deze vervolgens weer ontspannen kan een grote bijdrage leveren. Denk aan het maken van een vuist, het optillen van een been, het aanspannen van de schouders. De asana's kunnen op dezelfde manier ingezet worden. Ontspannen, naar de houding toe bewegen, enige tijd aanhouden en dan weer ontspannen. De verschillen voelen in ontspanning en de werking van de houding voelen zowel tijdens de houding als erna.

4. Ademhaling

Vervolgens kan de bewustwording van de adem worden toegevoegd. De beweging van de adem opmerken in het lichaam en voelen hoe je ademt. Het opmerken als de ademhaling stagneert of onrustig is. Op deze manier kun je de ademhaling leren beheersen om van daaruit terug in de natuurlijke ademhaling te geraken.

5. Organen

Bewustwording van de organen is een flinke stap verder. Het eerste waarvan je je gewaar wordt is meestal het hart. Het kan zo eenvoudig zijn als het voelen kloppen van het hart in de borstkas.

Progressie

Door met regelmatig oefeningen te doen en met veel geduld komt het bewustzijn weer terug. Je wordt je meer bewust van de natuur, van alles wat je ziet, ruikt, doet. Door minder snel het contact met jezelf te verliezen en het bewust-zijn te vergroten, krijgen overspanning en burn-out nauwelijks kans. Het leven wordt meer ontspannen, vrede en kalmte worden ervaren. Het leven wordt leuker.