Hoe ga je als coach om met je eigen trauma?
03 augustus 2021 

Hoe ga je als coach om met je eigen trauma?

Ontspannen weekend?

Onlangs woonde ik een gezellig en ontspannen samenzijn bij van een geweldige collega, waarvan de opleiding het 7-jarig bestaan vierde. Je kon kiezen tussen twee dagen in hetzelfde weekend, of ze allebei kiezen. Dan heb je dubbel pret. Ik voelde wel wat voor een weekendje uit-staan, dus enthousiast meldde ik me aan voor beide dagen en ik regelde een overnachting. Heerlijk, even zelf-tijd.

Twee dagen van te voren benadert de jubilerend collega zich bij mij, om te vragen of ik misschien een uurtje zou willen 'vullen'. Hoewel er niet echt een programma is, is het wel de bedoeling verbinding te maken met elkaar en zij wil voorkomen dat de dagen een beetje doelloos voorbij gaan. "Nou joh, wat leuk, ja hoor, dat zal ik doen.'

Van veel voorbereiding was geen sprake, daar was geen tijd meer voor zo kort van te voren, maar een gesprek over jongeren en yoga en stress in het onderwijs moet wel lukken.

Aanval

Na een superlekkere eerste dag, met ontzettend leuke ontmoetingen startte de tweede dag. Eenzelfde idee als de eerste dag, dus dat komt wel goed. Halverwege staat mijn verhaal op het schema. We zitten onder een oude, dikke boom in een grote kring met zijn allen. Het gesprek start.

Eerst geef ik een korte inleiding, onder meer over de doelgroep waar EindExamenYoga zich op richt. Dit zijn niet de jongeren die wekelijks yogalessen volgen, maar juist die veel grotere andere groep. Dit gesprek gaat over yoga met jongeren van 15 tot 25 jaar, die niet gewend zijn yoga te volgen, en die hiermee kennismaken door de 7-weekse cursus stressbeheersing. Het lijkt mij handig om de groep duidelijk af te bakenen, want wat in het algemeen voor deze groep geldt hoeft niet op te gaan voor anderen. Dan hebben we het in ieder geval over hetzelfde allemaal.

Tijdens het gesprek kan iedereen zijn eigen sneeuwbolletje maken, ik heb wat spullen bij elkaar gegraaid thuis en dat tover ik nu tevoorschijn uit mijn rugzak. Ik leg intussen uit hoe ik die sneeuwbol gebruik tijdens mijn lessen met jongeren.

Er komen wat onderwerpen langs, zo belandt het gesprek al snel op het aanraken van je leerlingen. Tijdens een EindExamenYoga-cursus adviseer ik, best wel met klem, om dat niet te doen. Maar voordat ik aan enige uitleg toekom over dit advies, explodeert één van de aanwezigen zo ongeveer. Zij neemt het direct heel persoonlijk op en kiest vol de aanval.

'Weet jij wel, hè, dat kinderen die niet aangeraakt worden, dat die doodgaan?"

Ja, zeker. Ik probeer nog aan te geven dat dit niet over kleine kindjes gaat, maar over pubers. Dat dit niet gaat over moeders, maar over een yogadocent voor de gelegenheid. Maar ik krijg de lengte niet om het fatsoenlijk over te brengen of om anders te reageren. Haar luiken zijn dicht, er komt niets meer binnen, er komt alleen maar gespui uit.

Coach

Perplex ben ik, wat gebeurt hier nou toch? Laat maar even gaan. Deze dame heeft zojuist nog vol trots verteld dat zij werkt voor een behoorlijk bekende coach in Nederland, bijzonder wat hier gebeurt. Dit zal een eigen trauma zijn, wat kennelijk zwaar wordt meegenomen in alles wat zij tegenkomt. Een snelle conclusie, maar meer tijd is er niet. Ik moet even schakelen. Ze gaat maar door en gaat maar door. Vinger wijzend en nog-net-niet-schreeuwend komt er in delen van alles uit. Dat het belachelijk is dat kinderen op school niet meer op schoot mogen bij de leerkracht om getroost te worden. Dat er niet zo spastisch gedaan moet worden over aanraking en knuffelen. Ik kom er nauwelijks tussen. Het is eigenlijk best grappig wat hier gebeurt, want ook andere deelnemers proberen hun zegje te doen en dan gaat ze dáár weer tegenin. Ik kom er even helemaal niet meer tussen.

Na een aantal minuten geharrewar over en weer begrijp ik dat haar zoontje een tijd lang niet zo goed gegaan is en dat is opgelost toen er meer geknuffeld werd. Wellicht dat dat erachter zit?

Dan breek ik in, in het gesprek. Ik vraag haar of ze begrepen heeft dat het over jongeren gaat en niet over kinderen. Of zij wil dat 15-jarigen op schoot komen te zitten bij docenten kan ik niet meer vragen, want daar gaat ze weer tekeer. Even later vraag ik of zij heeft begrepen dat niet over moeders gaat met hun eigen kind, maar over een yogadocent met een nieuwe groep leerlingen. Kansloos.

Appels worden hier met peren vergeleken. Of liever gezegd met de hele fruitschaal. Zij slaat werkelijk volledig de plank mis. En alles wordt erg persoonlijk gemaakt. Ik ga er niet in mee. Achteraf complimenteren verschillende mensen mij hiermee, dat was fijn. Want ik werd behoorlijk aangevallen, dat was niet nodig en niet terecht, maar het raakte me wel. Dat is mijn weg, blijkbaar heb ik daar een stapje in gezet in de voorbije tijd, op de één of andere manier voel ik dankbaarheid, dat zij mij dit heeft laten zien.

Kansloos

Het is kansloos om nog bij haar binnen te komen en om haar tot bedaren te brengen, deze dame is volledig over de zeik. Eigen trauma, daar lijkt het erg op. Dat is vervelend voor haar, maar het is niet oké om dat op deze manier te uiten. Ik vraag me af hoe zij dit doet in de coaching, want dit is echt niet in orde.

Het mooie is dat er alsnog een geweldig gesprek op gang komt, de rest begrijpt het namelijk wel. Die hebben niet het zwart-voor-de-ogen gekregen en hebben geluisterd naar de spaarzame argumenten voor het standpunt waar ik nog steeds 100 procent achter sta. Er is een gesprek ontstaan dat veel ervaringen en bevindingen heeft opgeleverd. Met verschillende standpunten over verschillende onderwerpen, die relevant zijn als het gaat over yoga op school. Het aanraken is één van de onderwerpen die het verdient om over nagedacht te worden. Daar komt helaas zoveel niet meer van terecht. Andere onderwerpen krijgen gelukkig wel een eerlijke kans. Je hoeft het niet eens te zijn met elkaar, als er over nagedacht wordt, is dat al fantastisch. Zeker als er meerdere invalshoeken worden geopperd om naar iets te kijken.

Waar wel aanraken en waar niet, waar ligt je grens, hoe goed ken je de leerlingen die voor je zitten? Je kunt niet aan de buitenkant zien of iemand getraumatiseerd is, daar hebben we het voorbeeld van in de kring zitten. Dat is naar en pijnlijk, maar niet onze verantwoordelijkheid.

Wanneer je een groep jongeren voor je hebt, 7 x 1 uurtje zal er geen enkele jongere getraumatiseerd raken door het ontbreken van jouw aanraking. De kans dat één tussen zit die over de toeren raakt omdat je diegene wél aanraakt, is vele malen groter. Dus kies voor veiligheid!

Op schoot

En laten we even eerlijk zijn, je kunt jezelf nog zo bijzonder vinden als coach, yogadocent of leerkracht, op de middelbare school en het vervolgonderwijs is de tijd echt voorbij dat je op schoot wilt zitten bij welke volwassen leerkracht dan ook. Je blijft een vreemde, zeker voor een gelegenheidscursus. Kies voor veiligheid. Dat is belangrijker dan jouw knuffel. Je beschermt daarmee niet alleen de leerlingen, je mag jezelf ook beschermen tegen lelijke beschuldigingen.

Over de schrijver
Reactie plaatsen