Op zoek naar een opleiding
'Ik wil graag een opleiding volgen om me te verdiepen in yoga, maar waar kan ik dat het beste doen?'
Zo startte ik jaren geleden aan mijn zoektocht naar een opleidingscentrum dat bij mij paste. Ik vond het, heb er enorm veel geleerd, heb er zelfs les gegeven aan docenten in opleiding. Later heb ik het losgelaten, een pijnlijke ervaring voor mij. Inmiddels heb ik het centrum met overtuiging losgelaten.
Waarom? Omdat bepaalde patronen bloot werden gelegd door een zeker virus. De zorgvuldig verborgen eigenschappen van sommige mensen werden ontsluierd, ik vermoed door de paniek. Wat eerst nare trekjes waren die ik niet kon plaatsen, kwam nu in vol ornaat aan de oppervlakte en maakte duidelijk waar het onderbuikgevoel vandaan kwam, dat ik al een tijdje had.
Narcisten
Tegenwoordig wordt er al snel geroepen dat iemand narcistisch is, wat mij betreft iets té vaak. Toch is het, als je ermee te maken hebt en je ziet het, schrikbarend hoe vaak je het tegenkomt. Zie je er maar tegen te wapenen. Dat is hard werken.
In yoga-land sterft het van de narcisten, die onder het mom van gelukzaligheid zichzelf op een voetstuk plaatsen en de hele santenkraam manipuleren alsof het niets is. Helaas komt het heel veel voor, ook bij aanbieders van vipassana, retraites en bij grote namen die regelmatig publiceren in bekende bladen. Zet je zoetsappige bril maar eens af en herken de boodschap tussen de regels.
Het start vaak al bij de inschrijving, waar je akkoord dient te gaan met reglementen die er niet om liegen. Zoek maar eens op het internet, hier en daar zou je je in een dictatuur wanen. Waarom zou je daar vrijwillig gaan zitten? De regels die opgesteld worden (ik ga er ver in mee, ik begrijp de onderliggende goede bedoeling) zijn al manipulatief. Er staat nog net niet: 'je moet gewoon alles doen wat wij zeggen' - maar dat betekent het ongeveer wel. En onder het mom dat je er gelukkiger vandaan komt, stort je je in een regime dat je nergens anders zou pikken.
In spirituele opleidingscentra komt dit veel voor en dat is zeer kwalijk.
Herkennen
Ken je het gevoel binnen te komen in een warm bad? Een tijd lang heb je het gevoel het helemaal gevonden te hebben, nu weet je waar je je goed voelt. En dan komt het. Het is eerst een voorvalletje, een kleinigheidje, maar je verbaast je over de manier waarop gereageerd wordt. Je haalt je schouders een keer op (om ze daarna natuurlijk weer keurig te ontspannen) en gaat vrolijk door met je zalige bezigheden aldaar. Maar dan gebeurt het weer, steeds vaker, het gaat je opvallen. Je brengt het ter sprake, er wordt nauwelijks op gereageerd. Het warme bad dat je voelde, is afgekoeld tot een temperatuur waar Wim Hof jaloers op zou zijn.
Dus besluit je er iets mee te doen.
'Ik leer hier naar mijn gevoel te luisteren, maar mijn gevoel hierover is niet zo goed. Kun je mij helpen dit te duiden?'
De reactie die je nu krijgt vertelt veel over degene die tegenover je zit. Wat voor reacties typerend zijn voor een spiritueel narcist?
Gespreksstoppers
Je komt dus met je 'weerstand' bij jouw docent, de leiding of bij de daarvoor aangewezen persoon. Dat kost al wat energie, want er zit jou iets dwars. Het is geen compliment dat je gaat geven, maar inmiddels wrijft het zo dat je om goede raad verlegen zit. Je gooit schoorvoetend je waarnemingen op tafel en krijgt antwoord:
- oh, daar houden wij ons al lang niet meer mee bezig
- oh, ja kijk, dit is nu je ego
- kijkt je vriendelijk (uit-)lachend aan en haalt de schouders op
- nou, en?
- ja, maar alleen wíj doen echte yoga
- oh, daar heb ik geen last meer van
- en, wat heb jij hiervan te leren?
- ja, je krijgt wat je aankunt
Overigens zijn deze antwoorden helemaal niet erg, mits ze vergezeld worden van echte hulp of goede coaching hoe je ermee kunt omgaan. Je bent er immers om te leren. Maar bij het ontbreken van deze toevoeging is het slechts een gespreksstopper en word je monddood gemaakt.
De rode narcisme-vlag wappert als je je na het 'gesprek' kleiner voelt, dommer, minder, gefrustreerd, enzovoorts. Als het voelt alsof je met een kluitje het riet in gestuurd bent. Want, ze helpen je niet, ze houden je klein. En ja, onderdanig.
Je kent dat gevoel nog van dat warme bad, dat is wat je zoekt. Het komt vast wel weer. 'Het zal wel aan mij liggen.'
Speelveld
Het spel is begonnen, de narcist gaat je bespelen. Te merken aan:
- buitengesloten worden (zodat je nog meer je best doet om er weer bij te horen)
- gaslighting (zodat je in de war raakt en jezelf niet meer vertrouwt)
- ervaringen veinzen (heb jij dat allemaal niet?)
- aantrekken en afduwen (zodat je steeds heel even het idee hebt dat je weer op het goede spoor zit en hoop houdt)
- belangrijk gemaakt worden (Jij bent hier zo goed in, zou jij daar eens naar kunnen kijken? Om vervolgens met geen mogelijkheid interesse te krijgen voor je uitgevoerde voorstel of werk, het wordt in een hoek gegooid)
Voor de goede orde, dit is merkbaar en zichtbaar bij heel veel yoga-opleiders. Met een beetje geluk kom je er met een teleurstelling vanaf. Er zijn genoeg voorbeelden van mensen die financieel uitgekleed zijn of misbruikt, de stap naar sektarische toestanden is niet zo groot.
Hieronder een ervaring die ik laatst had, niet heel schokkend voor mij, wel een aanwijzing die mij vertelt dat het oppassen geblazen is.
Niets leren over alles
Een tijdje terug nam ik de proef op de som en belde een opleidingscentrum. Omdat ik daar eens een workshop heb gevolgd sta ik op hun maillijst en daarop werd jongerenyoga aangekondigd. Een cursus van een paar dagen waarin je werkelijk alles leert. Althans, dat is de belofte, maar dat kan natuurlijk niet. De cursusuren gedeeld door het aantal onderdelen betekent dat je voor alles ongeveer een uur tijd hebt. En je kunt in een uur geen Yoga Nidra leren geven, of in een uur tijd alles genoeg weten over mediteren met jongeren. Het kan niet.
Ik belde om te vragen of ik iets kon betekenen, want er stond ook examenyoga tussen. Kon zij iets gebruiken van EindExamenYoga? Niet dat ik de alwetende ben, maar dit is het gebied waar ik me in gespecialseerd heb. Als je daar iets van wilt hebben, waarom niet?
Iemand die bij mij de opleiding heeft gevolgd, geeft daar namelijk soms de cursus. Tja, iets met yama's. Maar oké, wie mij kent weet dat ik graag wil dat er meer aandacht komt voor jongeren en hun belevingswereld, dus uiteindelijk juich ik het toe. Maar doe het alsjeblieft wel goed dan, beschadig de jongeren niet.
De inhoud van dit uurtje examenyoga-onderricht ken ik niet, maar in pakweg één uur tijd? Wat ga je yogadocenten hierover leren in een uur tijd? Een trainersdag bij mij zit volgepropt met informatie en dat zouden ook twee dagen kunnen, of misschien wel moeten zijn, terwijl die eigenlijk alleen gaat over jongeren met examenstress (met de kanttekening dat het met kleine aanpassingen ook voor veel andere leeftijden geschikt is). Met naslagwerk, handboek enzovoorts, leg ik een basis voor yoga met een specifieke doelgroep. Dat kan niet in een uur, het past ternauwernood in een dag!
De dame aan de andere kant van de telefoon trok echter van leer, zij had duidelijk geen intentie om te verbinden. Nee, zij deed alleen echte yoga en dat al 25 jaar en met accreditatie. Dat heeft ze wel een keer of zes gezegd. Nou zegt die informatie mij niet zoveel. In 25 jaar is de tijd veranderd, ben je meegegaan? Accreditatie zegt niets, ik heb nog nooit iemand gezien of gehoord die daadwerkelijk is gecontroleerd of er kwaliteit geleverd wordt. En echte yoga??? Ik heb nog gevraagd wat dat dan is, echte yoga. Het antwoord is om te gieren: 'Nou, dat is wat wij hier doen, dat is nou echte yoga.'
Dus.... ik ben blij dat ik eindelijk weet wat echte yoga is (geintje) en ik kan je vertellen dat je daar moet zijn als je niets wilt leren over alles.
ps Ik onthoud me van het noemen van dit centrum. Je kunt het zelf makkelijk genoeg zien. Zie je een opleiding waar alles in zit, dan weet je genoeg. Als je je wilt specialiseren, doe dat dan goed.
