Waardoor krijgen jongeren een burn-out?

Het is nooit genoeg

Het zal niemand ontgaan dat jongeren het zwaar hebben. Ook voordat de corona-crisis uitbrak was dit al het geval. Als je je tussen de jongelui begeeft, zoals ik in mijn lessen deed op de middelbare school, dan hoor je wel geluiden die veel zeggen over het waarom: ze staan doorlopend onder druk. Eén van de oorzaken is de manier waarop de ouders met hun kinderen omgaan.

Het is vaak door leerlingen ter sprake gebracht tijdens de yogalessen. Tijdens deze lessen hebben we afspraken, over het delen van informatie met elkaar en met anderen. Ik geef als docent aan, dat alles wat verteld wordt, niet naar ouders gaat of naar iemand van school. Het blijft onder ons, tenzij wij samen anders overeenkomen. Veiligheid om te delen dus.

En vaker dan ik had verwacht brengt een leerling ter sprake dat de druk zo hoog is. Dat er altijd meer verwacht wordt. Dat het nooit genoeg is. Is het niet het één, dan is het wel het ander. Zodra er één leerling over begint, komt er bijval uit de groep. Want dit is voor bijna iedereen een issue. Fijne bijkomstigheid is dat zij het nu ook van elkaar horen, dat verbindt zichtbaar.

Het grootste euvel ligt, sorry ouders, thuis! Het is vaak niet eens het huiswerk zelf of de situatie op school. Nee, het ligt thuis. Ouders zitten bovenop hun kinderen, want ze moeten presteren. En vergis je niet, dit gebeurt op alle niveaus. Er bovenop zitten, op het huiswerk, op het sporten, op het uiterlijk, op het bijbaantje, op de vrienden, op het uitgaan, op het opruimen van je kamer, op alles alles alles!

Het is nooit goed genoeg en het houdt nooit op!

Veeleisende ouders

Ouders die niet zo met de studie van hun kinderen bezig zijn, zijn vaak veeleisend als het gaat om andere zaken. En ouders die willen dat hun kind de beste studie gaat volgen die er is, zijn veelal onophoudelijk bezig met het huiswerk van hun kinderen.

Het gaat helemaal niet meer om de vaardigheden of de talenten van het kind en de vrijheid om die te ontwikkelen, maar om het plaatje van het ideale kind dat zij voor zich zien. En het kind wordt daar te vaak een speelbal van. Met alle goede bedoelingen, daar is geen twijfel aan, maar laat je kind toch een beetje met rust. Laat het leren!

Laat het kind een keer een 1 halen, dan heeft het geleerd dat het meer moet doen. Waarom moet je daar nog maanden over bezig zijn en dreigen met ‘straks heb je weer een 1’? Geef het kind even vrij, praat eens over iets anders.

En dan al die inlog-ouders, die via Magister of dat soort programma’s precies weten wat het huiswerk is, wanneer er een presentatie is, alles. Ten eerste leert het kind niet zelf te plannen, ten tweede wordt het kind doorlopend opgejaagd. Je hebt als kind toch ook geen eigen leven op die manier?

‘Moet je niets meer leren? Je kunt nog niet klaar zijn.’ (ik wilde even een korte pauze, maar nu heb ik geen zin meer)

‘Je doet HAVO nu, dus je moet nu betere cijfers halen dan vorig jaar op het VWO. Dit lijkt nergens op.’ (ik doe zo m’n best, maar met havo ben ik hier niks waard)

‘Jij moet de auto maar even wassen vandaag, ik heb je zo vaak weggebracht..’ (dat wilde ik komend weekend doen, ik doe vmbo, en ik moet er hard voor leren nu, maar laat maar)

‘Hoe ging je proefwerk? Niet zo goed? Zie je wel, ik zei gisteren nog dat je er meer aan moest doen.’ (jahaaa, wrijf het er maar in, zullen we cijfer even afwachten en kunnen we het ook eens over iets anders hebben?)

‘Je hebt over twee weken toch die presentatie? Ga daar dan eens aan beginnen.’ (ik ben allang begonnen, maar het is nooit genoeg, ik kan net zo goed niks doen, net zoveel gezeur)

Dit lijkt nergens op

Lieve mensen, waarom? Leren bestaat niet alleen uit theoretische kennis, leren is ook plannen, leren is werken, leren is ook leven, leren is alles samen. Om te leren moet je af en toe op je bek gaan, moet je fouten maken. Als je wilt dat je kind iets leert, zul je je in moeten houden om niet altijd in te grijpen. Misschien moet je dat als ouder zelf maar eens gaan leren.

Geef je kind een thuis, een huis. Geef je kind veiligheid en vertrouwen. Geef het kind zijn of haar eigenwaarde. Laat het kind ontplooien en zorg er liever voor dat jouw kind weet dat je van hem of haar houdt. Onvoorwaardelijk. Niet van de prestaties, niet van het niveau, nee, dat je van het kind houdt om wie het is.

Vrijheid binnen jouw grenzen

Bepaal liever als ouder je grenzen, díe bewaak je dan. Bij groter worden hoort dat de grenzen langzaamaan worden verlegd en dat is voor ouders vaak moeilijk. Bewaak de grenzen, dat mag je best streng doen, maar laat binnen die grenzen de ruimte vrij voor je kind. En zolang het binnen die grenzen blijft, is het goed. Het is misschien nog wel beter als het kind zo nu en dan een beetje over de grenzen heen verkent, dat is heel gezond.

Kinderen worden letterlijk doodmoe van het altijd maar opgejaagd worden en altijd maar onder druk staan van hun ouders. Laat je kind toch leven!